بیماری های مرتبط با برنج (قسمت دوم)
علیرغم پیشرفت در فنآوری تولید برنج، بیماریها همچنان عامل اصلی کاهش عملکرد و سود کمتر در مزارع برنج هستند. بیماریها باعث کاهش عملکرد و کیفیت و افزایش هزینههای تولید میشوند.
لکه نواری باکتریایی برگ برنج (Bacterial leaf streak)
لکه نواری برگ برنج در مناطقی با درجه حرارت و رطوبت بالا رخ میدهد و از طریق بذر و نشاهای آلوده به فصل کاشت بعدی منتقل میشود. این بیماری میتواند در زمینهایی رخ دهد که باکتری X. oryzae pv. oryzicola در آب و یا در بقایای پس از برداشت وجود داشته باشد. بهویژه، این بیماری در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری آسیا، آفریقا (ازجمله ماداگاسکار)، آمریکای جنوبی و استرالیا شایع است.
این بیماری توسط Xanthomonas oryzae pv oryzicola ایجاد میشود. گیاهان آلوده برگهای قهوهای و خشک را نشان میدهند. در شرایط آلودگی شدید، این بیماری میتواند منجر به کاهش وزن دانه به دلیل از دست دادن منطقه فتوسنتز شود.
لکه نواری برگ برنج میتواند در مراحل اولیه، از شروع پنجهزنی تا تشکیل خوشه، روی گیاه تأثیر بگذارد. در صورت آلودگی گیاهان بالغ برنج، میتوانند به راحتی بهبود یابند و حداقل تلفات عملکرد دانه را دارند.
نحوه تشخیص
علائم در ابتدا به صورت ضایعات خطی کوچک و آبکی بین رگبرگهای برگ ظاهر میشود. این رگهها ابتدا سبز تیره هستند و بعداً به رنگ قهوهای روشن تا خاکستری مایل به زرد درمیآیند. ضایعات وقتی در برابر نور نگه داشته شوند شفاف هستند. در صورت شدت بیماری ممکن است برگها کاملاً قهوهای شده و از بین بروند.
در شرایط مرطوب، ممکن است قطرههای زردرنگی از شیره باکتری که حاوی تودههای سلولهای باکتریایی است، در سطح برگها مشاهده شود.
لکه نواری برگ ممکن است با لکه قهوهای باریک برگ اشتباه گرفته شود اما ضایعات لکه نواری برگ معمولاً نازکتر از لکه قهوهای باریک است. ضایعات لکهای قهوهای باریک شفاف نیستند و همچنین ترشح باکتریایی ایجاد نمیکنند.
هنگامیکه قسمت پیشروی رگهها بریده میشود و در یک لیوان آب قرار میگیرد، معمولاً تودهای از سلولهای باکتریایی که از برگ بیرون میریزند دیده میشود که باعث میشود آب پس از پنج دقیقه کدر شود.
لکه نواری باکتریایی برگ نیز ممکن است با بیماری بلایت باکتریایی اشتباه گرفته شود. علائم بیماری بلایت و لکه نواری باکتریایی در مرحله اولیه عفونت یکسان به نظر میرسد، بهخصوص اگر ضایعات هر دو بیماری در یک برگ وجود داشته باشد. برای شناسایی بیماری میتوان آزمایشات بیوشیمیایی، بیماریزایی یا سرولوژیک را انجام داد.
خسارت
بر اساس موارد گزارش شده، افت عملکرد ناشی از لکه نواری باکتریایی برگ میتواند از ۸−۱۷ درصد در فصل مرطوب و ۱−۳ درصد در فصل خشک باشد.
مدیریت بیماری
برای جلوگیری و مدیریت مؤثر لکه نواری باکتریایی برگ ارقام مقاوم به بیماری را کشت کنید. بذرها را با آب گرم ضدعفونی کنید. مزارع را تمیز نگهدارید – علفهای هرز میزبان را حذف کنید و کاه و کلش برنج و نهالهای خود رو را شخم بزنید. از مقادیر متعادل مواد مغذی بهویژه ازت استفاده کنید. از زهکشی مناسب مزارع و خزانهها اطمینان حاصل کنید. در هنگام طغیان شدید بیماری زمین را از آب تخلیه کنید. در طی دوره آیش مزرعه را خشک کنید تا باکتریهای موجود در خاک و بقایای گیاهان از بین بروند.
در موارد عفونت شدید، هنگامیکه ممکن است عملکرد تحت تأثیر قرار گیرد، استفاده از یک قارچکش بر پایه مس میتواند در کنترل بیماری مؤثر باشد
کاربر سیرنگ، تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۲/۱۸
بیماری برنج
آفت
سم
سم پاشی
محلول پاشی
پهپاد سیرنگ
مبارزه با آفات